Endometrial Polip (Rahim İçi Polip)

Endometrial polip, kadın üreme sistemi içinde yaygın olarak görülen ve rahim iç zarı (endometrium) hücrelerinin aşırı ve kontrolsüz büyümesi sonucu oluşan, çoğu zaman iyi huylu (benign) kitlelerdir. Rahim boşluğuna doğru sarkık veya saplı yapılar şeklinde uzanabilen bu oluşumlar, her yaştan kadını etkileyebilmekle birlikte, özellikle menopoz dönemine yakın veya bu dönemi geçirmiş kadınlarda daha sık karşımıza çıkmaktadır.

Endometrial Polip Gelişim Nedenleri ve Risk Faktörleri

Bu doku büyümelerinin kesin nedeni tam olarak belirlenememiş olsa da, temel olarak östrojen hormonu seviyelerindeki dalgalanmalarla yakın bir ilişki içerisindedir. Östrojenin endometrium üzerindeki uyarıcı etkisi, hücrelerin normalden fazla çoğalmasına yol açar. Rahim içi polip oluşumunu tetikleyen veya riskini artıran önemli faktörler şunlardır:

• İleri Yaş: Özellikle perimenopoz ve menopoz sonrası dönemde östrojen-progesteron dengesindeki değişimler riski yükseltir.
• Vücut Kitle İndeksi (VKİ): Aşırı kilo veya obezite durumu, vücutta östrojen üretimine katkıda bulunduğu için polip gelişimini destekleyebilir.
• Eşlik Eden Hastalıklar: Hipertansiyon (yüksek tansiyon) varlığı.
• Özel İlaç Kullanımı: Meme kanseri tedavisinde kullanılan ve östrojen benzeri etki gösterebilen Tamoksifen gibi ilaçların kullanımı.

Rahim İçi Polip Varlığını İşaret Eden Belirtiler

Pek çok kadın, poliplerin varlığından habersiz olabilir; zira küçük polipler genellikle asemptomatiktir (belirtisiz). Ancak, polipin boyutu, sayısı veya rahim içindeki yerleşimi şikayetlere yol açarsa, en yaygın klinik bulgular şunlardır:

• Anormal Rahim Kanaması: İki adet dönemi arasında meydana gelen beklenmedik ara kanama veya lekelenmeler en tipik şikayettir.
• Döngü Düzensizlikleri: Adet kanamalarının beklenenden çok daha yoğun ve uzun süreli olması (menoraji).
• Menopoz Sonrası Kanama: Menopozu tamamlamış bir kadında görülen vajinal kanama, mutlaka ileri tetkik gerektiren ciddi bir bulgudur.
• Kısırlık (İnfertilite): Büyük veya rahim ağzına yakın yerleşen polipler, embriyonun rahme başarılı bir şekilde tutunmasını engelleyerek gebe kalma şansını azaltabilir.
• Nadiren, cinsel ilişki sonrası temasla tetiklenen kanamalar.

Endometrial Polip Tanısı ve Kesin Tedavi Yöntemleri

Polip teşhisi, hastanın detaylı öyküsünün alınması ve jinekolojik muayene ile başlar. Tanı sürecinde kullanılan temel görüntüleme ve girişimsel yöntemler:

Transvajinal Ultrasonografi: Rahim iç duvarının kalınlığını (endometrium kalınlığı) değerlendirerek polip şüphesi uyandıracak ilk bilgiyi sağlar.

Sulu Ultrasonografi (Salin İnfüzyon Sonografi – SIS): Rahim içine tuzlu su verilerek rahim boşluğunun genişletilmesi, polipin çevresindeki sağlıklı dokulardan ayrılarak çok daha net görüntülenmesini sağlar.

Histeroskopi: Endometrial polip tedavisinde ve tanısında kullanılan en güvenilir ve etkili yöntemdir. Optik bir sistem (kamera) sayesinde rahim içine doğrudan bakılarak, polipin yeri ve tabanı kesin olarak belirlenir.

Histeroskopik Polipektomi: Bu minimal invaziv cerrahi yöntemle, polip gözlem altında, kökünden tam olarak çıkarılır. İşlem, vajinal yoldan yapıldığı için ciltte kesi izi oluşmaz, genellikle günübirlik bir işlem olup hastanın iyileşme süreci oldukça kısadır. Çıkarılan doku, potansiyel kanser riskini değerlendirmek üzere patoloji laboratuvarına gönderilir.

Polipler Neden Çıkarılmalıdır? Polip Ameliyatı Şart Mıdır?

Belirti vermeyen ve küçük boyutlu polipler bazen sadece takip edilebilir. Ancak, aşağıdaki durumlar polipektomi (polip çıkarma ameliyatı) gerekliliğini ortaya koyar:

• Şikayetlerin Devam Etmesi: Yaşam kalitesini düşüren, sürekli ve yoğun kanamalara yol açması.
• Kısırlık Sorunu: Polip varlığının gebeliği engellediği durumlarda.
• Menopoz Dönemi: Menopoz sonrası ortaya çıkan poliplerde kanserleşme olasılığı daha yüksek olduğu için çıkarılması ve incelenmesi kritik önem taşır.
• Polipin Boyutu: Büyük poliplerin kanserleşme riski daha fazla olabileceği için.

Çıkarılmayan ve riskli grupta yer alan polipler, zamanla daha ciddi kanamalara veya nadiren de olsa hücresel düzeyde kanser öncüsü değişikliklere (atipik hiperplazi) yol açabilir. Bu nedenle, hekim önerisi doğrultusunda hareket etmek esastır. Düzenli jinekolojik kontrol ve doğru tedavi ile endometrial polip kaynaklı sorunlar başarıyla yönetilebilir.